Op 1 april 2002 werd de Wet Verbetering Poortwachter ingevoerd met als doel het ziekteverzuim terug te dringen. Terugdringen door de verzuimende medewerkers te activeren door meer verantwoordelijkheid neer te leggen bij werkgever en medewerker. Er kwamen nieuwe regels voor de ziekmelding, re-integratie, de wachttijd van medewerkers en de loondoorbetalingverplichting van werkgevers."Ziekte overkomt je, verzuim is een keuze." ~ Falke & Verbaan
Sinds de invoering van de wet gaan verzuimende medewerkers sneller aan het werk en daalde het landelijke verzuimpercentage van 5,4% voor 2002 naar 4,3% in 2004 en de jaren daarna. Deze daling komt omdat de werkgever de regie grotendeels onbewust bekwaam ging voeren.
Met HR-adviseurs aan het stuur die bewust bekwaam zijn, kom je verder met je ziekteverzuim terugdringen. Welke touwtjes heb je in handen en welke kun je nog meer in handen nemen?
Vitale organisatie in vijf stappen
Regie op ziekteverzuim is opgebouwd uit verschillende lagen. In iedere laag liggen opeenvolgende beleidsmogelijkheden om van een hoog ziekteverzuim te komen naar een vitale organisatie.1. Anders denken en doen
De organisatie denkt, doet en communiceert ‘anders’:- Het management is actief en bijstellend en geeft draagvlak en budget voor verzuimregie.
- De organisatie implementeert een goed uitgewerkt verzuimbeleid en goede ziekmeldingsprocedures.
- Management, leidinggevenden en medewerkers krijgen verzuimtrainingen.
- Verantwoordelijkheden van alle betrokkenen bij het ziekteverzuim zijn helder geformuleerd.
- Medewerkers beseffen dat ziek zijn je overkomt, maar dat ziekteverzuim een keuze is. Ze denken na over wat ze nog wel kunnen als ze ziek zijn. Ze vertonen gedrag om duurzame inzetbaarheid te garanderen.
- Leidinggevenden geven het goede voorbeeld aan medewerkers, beoordelen de verzuimmelding, begeleiden de re-integratie, zetten interventies en ondersteuning vanuit de arbodienst in.
- Leidinggevenden en medewerkers dragen samen oplossingen aan om de arbeid - nu en later - te kunnen garanderen.
- Medewerker, leidinggevende, adviseur en bedrijfsarts communiceren goed met elkaar
2. Sturing op doelen
Je stuurt op doelen. Dit zorgt voor een structuur die het ziekteverzuim tegengaat:- Leidinggevenden met hoog ziekteverzuim en leidinggevenden met laag verzuim zijn bekend.
- Van hoog of stijgende ziekteverzuim is bekend of het veroorzaakt wordt door beïnvloedbaar verzuim.
- Leidinggevenden met hoog ziekteverzuim worden geactiveerd door ze in contact te brengen met leidinggevenden met laag verzuim.
- Goede voorbeelden worden gecommuniceerd.
- Personeelsadviseurs of andere specialisten ondersteunen bij complex verzuim, bijvoorbeeld bij ziekteverzuim vanuit een conflict.
- Het verzuimbeleid wordt periodiek opnieuw onder de aandacht gebracht.
3. Werken aan thema’s
Je werkt aan thema’s en stuurt op afgesproken resultaten:- Bijvoorbeeld aanpak van frequent verzuim, ergonomische klachten en psychische klachten, werkdruk in relatie tot ziekteverzuim en aanspreken op verzuim.
- Het management steunt acties om het ziekteverzuim binnen deze thema’s terug te dringen.
- Personeelsadviseurs bouwen onderlinge deskundigheid op rond deze thema’s.
- WIA en verzuim van meer dan een jaar krijgen extra aandacht, bijvoorbeeld externe re-integratie, deskundigenoordelen en WIA calculaties.
- Er wordt gestuurd op re-integratie in het eerste en tweede spoor.
4. Van verzuim naar preventie
Je breidt je beleid uit op leefstijlbeleid, leeftijdsbeleid en vitaliteit.- Doelstellingen, middelen en budgetten zijn beschikbaar voor preventie, bijvoorbeeld leefstijlbeleid (BRAVO), leeftijdsbeleid.
- Preventief medisch onderzoek wordt gedaan, bijvoorbeeld met de Work Ability Index.
- Management team, leidinggevenden en medewerkers werken aan wat nodig is om blijvend gezond te presteren.
- Collectief wordt gewerkt aan preventie voor groepen met vergelijkbare kenmerken, bijvoorbeeld oudere medewerkers.
- Individueel wordt gewerkt aan preventie door bijvoorbeeld verbreding van inzetbaarheid en werkplekaanpassingen.
5. Persoonlijke ontwikkeling
Uiteindelijk werk je aan binding, motivatie en bevlogenheid van de individuele medewerker:- Gedrag, communicatie en omgang tussen medewerker en leidinggevende zijn gebaseerd op wederzijdse afhankelijkheid, respect en vertrouwen.
- Verzuimbeleid is geïntegreerd in het organisatiebeleid.
- De organisatie staat bekend om zijn goede werkgeverschap, met medewerkers die zich met plezier inzetten om goede prestaties te leveren.
- Medewerkers wordt de mogelijkheid geboden om zelfstandig te werken (empowerment).
- Ook het begrip “het nieuwe werken” valt hierbinnen.
Verzuimbegeleiding kun je als werkgever het beste zelf doen. Er zijn veel aanbieders die de begeleiding van je willen overnemen. Adviezen zijn prima, maar uiteindelijk ken jij je medewerkers het beste. Daarnaast ben je zelf ook eindverantwoordelijk als je de verzuimbegeleiding uitbesteed en aan het eind van het traject blijkt jouw bedrijf bij de WIA-keuring niet voldoende re-integratie inspanning te hebben geleverd. De onderstaande documentaires moet je zeker bekijken als je zelf uw verzuimbegeleiding wilt doen.
Betrokkenheid en motivatie zijn de sleutels bij het laag krijgen en houden van het ziekteverzuim. Leidinggevenden hebben een centrale rol om hun medewerkers fit en gemotiveerd te houden. Zij kennen hun medewerkers en kunnen een goede relatie en vertrouwensband met ze opbouwen. De leidinggevende kan de medewerker aanspreken op zijn gedrag en kan bij dreigende demotivatie omscholing of een andere functie aanbieden.
